Trzcianka - trzcianka.pl

Jak sama nazwa wskazuje, we wsi wytwarzano w dawnych czasach smołę drzewną. Źródła podają, iż w osadzie tej już od lat czterdziestych XVIII wieku pracowali smolarze, posługujący się piecami smolarskimi. Urządzenia te istniały do 1945 r. Oprócz smoły, przez wiele lat (aż do końca XX wieku) wytwarzany był węgiel drzewny.

Przed 1772 r. wieś należała do rodu Swinarskich i Czarnkowskich . W XIX wieku pruscy administratorzy zmusili ostatniego, polskiego właściciela wsi, do jej sprzedaży.
Zainteresowania  Smolarnią zawsze wynikały z bogactwa tutejszych terenów w lasy, których uzupełnieniem jest trzykilometrowej długości Jezioro Straduńskie. W jego sąsiedztwie znajdują się fragmenty lasów pierwotnych, z drzewami liczącymi od 100-300 lat. Najstarszym jest ponad 500-letni dąb „Wojtek”. To imponujące drzewo o obwodzie 7,5m i wysokości 24m – wzbudza podziw wszystkich, którzy zaglądają na ścieżkę przyrodniczą  „Nad Bukówką”, biegnącą przez park wzdłuż brzegu dużego stawu. Osobliwością dendrologiczną jest też olsza czarna zrośnięta trzema konarami z jaworem.

Blisko leśniczówki Smolary rosną dwa buki, które wedle przekazów, w czasach Księstwa Warszawskiego były „słupami granicznymi”. Tuż za Smolarami przebiegała w latach 1807-1815 północno-zachodnia granica Księstwa Warszawskiego z Królestwem Prus.

W XIX wieku prowadzona była na tych terenach gospodarka hodowlana drzewostanu wraz ze składowaniem nasion w miejscowej łuszczarni.

Perełką miejscowości jest Hotel Klubowo – Konferencyjny „Smolarnia”. Ten ekskluzywny, stojący na skarpie jeziora Straduńskiego ośrodek mieści się we wspaniałym, XIX-wiecznym dworku szachulcowym, który wybudowano na potrzeby leśnictwa. Na początku XX wieku mieściła się w nim szkoła dla leśników, od 1945 r. ośrodek szkoleniowy  Ministerstwa Leśnictwa, następnie (od 1997 r.) Transportu Leśnego. W 1999 r. obiekt został sprywatyzowany. Obecnie „Smolarnia” zalicza się do najpiękniejszych hoteli w Polsce, a jej bogate wyposażenie (m.in. pierwszy w kraju golf na wodzie) sprawia, że ośrodek tętni życiem przez cały rok.

We wsi mieszka 110 osób. Stoi tu 27 domów, z czego kilka to nowe, o charakterze letniskowym.

Przez Smolarnię, wzdłuż jeziora Straduńskiego, wiodą popularne i uczęszczane szlaki turystyczne – pieszy i rowerowy z Sarcza przez Straduń w kierunku Dzierżążna Wielkiego oraz Wielenia.